Έπαψε να… γεννά στη γη της η Γέννα στο Αμάρι
Ήταν 14 και τώρα είναι 15 οι κάτοικοί της
Η κυρία Δώρα ρίχνει τον καφέ στο φλιτζάνι για το νέο επισκέπτη
Του Μανόλη Παντινάκη
Μέτρησαν πρόσφατα τους κατοίκους στη Γενή, εκεί στο βουνό του «Βρύσινα» και τους βρήκαν όλους κι όλους 18. Μέτρησαν και τους κατοίκους στη Γέννα, κάτω από την Αγία Φωτεινή Αμαρίου και ήταν μια «χούφτα» ίσα-ίσα 15, δηλαδή μια μικρή γειτονιά. Κι αυτοί οι μετρημένοι δεν γειτνιάζουν, αλλά είναι διασκορπισμένοι εδώ κι εκεί σ’ όλο το χωριό και ίσως, αν καμιά φορά σύρει φωνή ο ένας στον άλλο, δεν θα ακουστεί και θα «χαθεί» στον… αέρα!
Από τα σαράντα σπίτια κατοικούνται όλο το χρόνο μόνο τα εφτά. Και επειδή δε λειτουργεί κοινός χώρος συνάντησης των λιγοστών μονίμων και των επισκεπτών, που σπανίως θα κατηφορίσουν το χειμώνα, ο Παντελής Ζουμπουλάκης, ευτυχώς, προθυμοποιείται να φιλοξενήσει και να φιλέψει ντόπιους και περαστικούς στο σπίτι της μάνας του της κυρίας Δώρας Σκουντή…
Η μεγάλη «δίψα» και η υπερβολική λατρεία στα χώματα που τον «μάλαξαν», έφεραν ξανά τον Παντελή από την «ανθρωποφάγο» Αθήνα στο χωριό που «μαραζώνει». Ας της έδωσε τη ζωή του για 35 χρόνια! Γιατί ο παθιασμένος «εραστής» της Γέννας δεν αντέχει μέσα στην αβάσταχτη μοναξιά. Το σκέφτεται, πλέον, στα σοβαρά, και αυτός να την αφήσει να παλεύει να κρατηθεί με τους μετρημένους και να μετεγκατασταθεί στο Ρέθυμνο, κοντά στο παιδί του και να βρίσκεται ,όπως και οι περισσότεροι συγχωριανοί του, το τριήμερο της βδομάδας, ίσως και κάποιες άλλες μέρες.
Ίσως, λίγο φως φαίνεται με την απόφαση του Κωστή Σπυριδάκη να βάλει τη ζωή του σπιτικού του σε μια άλλη
τροχιά, αφήνοντας την πόλη γιατί «μόνο τα πάγια εκεί είναι οκτακόσια ευρώ». Θα είναι, όμως, ο μοναδικός που θα τολμήσει; Θα δείξουν οι καιροί μέσα στο ζοφερό κλίμα που επικρατεί.
«ΗΡΘΑ ΚΑΙ ΒΡΗΚΑ ΕΡΗΜΙΑ…»
Συνταξιούχος δημοτικός υπάλληλος ο Παντελής Ζουμπουλάκης… βιαζόταν να πάρει σύνταξη, για να βρεθεί με την οικογένεια στο χωριό του. Πριν τρία χρόνια, λοιπόν, που ήλθε βρήκε 14 συγχωριανούς του. Μετρήθηκε και αυτός στους μόνιμους κι έγιναν 15. «Ήλθε και βρήκε ερημιά», μια ερημιά όμως, που δε συναντούσε τα προηγούμενα χρόνια που βρίσκονταν εκεί ως παραθεριστής. Η πλήξη της μοναξιάς, διαπιστώνει, δεν παλεύεται…
Και είναι τυχαίο, που αναμένει ως… θείο δώρο το Σαββατοκύριακο της βδομάδας για να βρεθούν στο «στενάχωρο» οικισμό οι απόδημοι από το Ρέθυμνο ή τα Χανιά για να ανασάνει; Θα έλθουν ίσως και 25! Το σπίτι της μάνας Δώρας, τότε, ελλείψει καφενέ γίνεται ο τόπος συνεύρεσης και το ιερό πρόσωπο στα 83 του χρόνια ανοίγει με την πόρτα και τα φυλλοκάρδια της για τους χωριανούς και τους φιλεύει όλα τα καλούδια της, όπως ορίζουν οι παραδοσιακές της αξίες.
Και δεν είναι μόνο το τριήμερο της συνεύρεσης, αλλά, σποραδικά, και άλλες μέρες του εφταημέρου. Όπως 
κάνει ο απόστρατος ανώτερος αξιωματικός της Πυροσβεστικής Φραγκιάς Ζουμπουλάκης, που όταν αναζητήσει το γάλα από τη βυζάστρα μάνα, θα σπεύσει στη μεγάλη Γέννα που χρόνια στέρεψε και δεν γεννά στον τόπο της! Στα σοκάκια και στη γη της θα ψάξει τη γαλήνη και τις αναμνήσεις του που τον πληγώνουν καθώς φεύγουν τα χρόνια...
Αυτή η ερημιά τσακίζει τον Παντελή, όμως, βρήκε το κουράγιο μέσα στους αναστεναγμούς να πάρει πρωτοβουλίες μήπως και κάτι κινηθεί στο «μαρμαρένιο» περιβάλλον! Δημιούργησε, τον περασμένο Αύγουστο, τον τοπικό πολιτιστικό σύλλογο «Λυγιώτη», ονομασία του ποταμού του χωριού, και ανάλαβε να σηκώνει και το βάρος της προεδρίας του. Έγιναν μέλη του 140, η πλειοψηφία τους απόδημοι, είπαν όσοι βρέθηκαν εκεί και τα κάλαντα τα Χριστούγεννα αναβιώνοντας το έθιμο, που είχε χαθεί και κυκλοφόρησαν και το ημερολόγιο του 2013.
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΓΑΝΤΙΟΣ
Φυσικά, η «μάχη» για να πάρει και πάλι ζωντάνια η Γέννα θα είναι επίπονη. Η εσωτερική μετανάστευση άρπαξε ενενήντα ψυχές και τα σχέδια, οι κινήσεις και τα προγράμματά που γίνονταν από… μακριά χάθηκαν στη σκληρή πραγματικότητα. Εκείνη που έμεινε ανέπαφη είναι η μνήμη, που αυτή τον κατέβασε πριν τρία χρόνια από την υδροκέφαλη πρωτεύουσα…
«Σ’ αυτό το χωριό υπήρχε ζωντάνια», αναπολεί. «Είχαμε δημοτικό σχολειό με 25 παιδιά το 1962 και δάσκαλο τον Μαρίνο τον Αρχοντάκη από το Μοναστηράκι. Καλός δάσκαλος και αυτός μου έμαθε τα γράμματα. Ο χειμώνας έχει μοναξιά και είναι αβάσταχτη αλλά το καλοκαίρι είναι ωραία.
Έχουμε «χαλάσει» και εμείς σαν άνθρωποι και δεν ήμασταν όπως παλιά. Πίστευα ότι θα συναντούσα τις αξίες που μας κληροδότησαν οι παλιοί μας, όμως δεν τις βρίσκω. Κάναμε το σύλλογο μήπως και βγάλουμε το χωριό από το μαρασμό. Η επαρχία Αμαρίου ανέκαθεν είναι μια καταδικασμένη επαρχία, παρότι έχει προσφέρει και δίνει ακόμα…»
Έχει μια διαφορετικότητα η ζωή στη Γέννα. Ούτε κλάμα μωρού, ούτε παιδικές φωνές μα ούτε και άλλες. Οι ολίγοι που δεν εγκαταλείπουν, ή στο χωράφι θα ασχολούνται με τα δέντρα που φύτεψαν ή στα περιβόλια για τα αγαθά του σπιτιού τους. Η μέρα είναι βασανιστική και δεν περνάει…