Θες να δεις έναν Πικάσο; Δεν είναι ανάγκη να τον κλέψεις...
Γεννήθηκε στις 25 Οκτώβρη του 1881 (πριν από 131 χρόνια), έγινε ο πλέον αναγνωρίσιμος ζωγράφος όλων των εποχών, αλλά και αυτός που πόθησαν περισσότερο οι κλέφτες έργων τέχνης.
«Οι καλοί καλλιτέχνες δανείζονται, οι σπουδαίοι κλέβουν» έλεγε ο ιδιοφυής αιρετικός Πάμπλο Πικάσο αναφερόμενος βεβαίως στα καλλιτεχνικά δάνεια ή κλοπές των δημιουργών. Σίγουρα όμως, με το ιδιότυπο χιούμορ που είχε θα αναγνώριζε την υψηλή «καλλιτεχνική» αξία των ληστών που συστηματικά κλέβουν έργα του ακόμη και από μουσεία-φρούρια ανά τον κόσμο. Στις 16 Οκτωβρίου ήταν το υψίστης ασφαλείας μουσείο του Ρόττερνταμ που έχασε μέσα σε μια νύχτα πέντε αριστουργηματικά έργα τέχνης - ανάμεσά τους βέβαια και ένας Πικάσο! Τον Ιανουάριο του 2012 λαβώθηκε η συλλογή της Εθνικής μας Πινακοθήκης με την κλοπή τριών έργων. Ανάμεσά τους ένας πίνακας του Πικάσο (λάδι σε μουσαμά) που απεικονίζει γυναικείο κεφάλι, το οποίο είχε χαρίσει ο Πικάσο το 1949 στον ελληνικό λαό τιμώντας την αντίστασή του κατά του ναζισμού στην κατοχή.
Τα έργα του Πάμπλο Πικάσο έχουν και το ρεκόρ κλοπών – υπερδιπλάσια από αυτά των υπόλοιπων μεγάλων του χρωστήρα. Ο δεύτερος πιο συχνός στόχος των ληστών είναι ένας σχετικά άγνωστος αμερικανός, ο Nick Lawrence, του οποίου εξαφανίστηκαν ομαδικά περί τα 500 έργα του. 205 έργα του Ματίς έχουν κάνει φτερά (ήταν στόχος και στη ληστεία του Ρόττερνταμ), ενώ ο πιο συχνά κλεμμένος πίνακας είναι ο «Jacob de Ghevn III» του Ρέμπραντ που έχει κλαπεί τέσσερις φορές από το 1966.
Στην Ελλάδα, 10 μήνες μετά την κλοπή δεν υπάρχει κανένα νεότερο και το λογικό είναι να μην υπάρξει μέχρι την ανακοίνωση της εύρεσης των αντικειμένων – οποιαδήποτε διαρροή σχετικά με την υπόθεση θα έκανε τους ληστές να καταχωνιάσουν ακόμη πιο βαθιά τα κλαπέντα. Αυτό που έχουμε ως τώρα είναι το πόρισμα Ρακιτζή που αμφισβητήθηκε από τους ιθύνοντες της Πινακοθήκης, αλλά και την επιμονή της διευθύντριας της Πινακοθήκης Μαρίνας Λαμπράκη Πλάκα πως η ληστεία είχε ιδιαίτερες σκοπιμότητες.
Μιλώντας πρόσφατα σε συνέντευξη ανέφερε: ««Το πιστεύω απόλυτα ότι η ληστεία ήταν στημένη! Το τάιμινγκ δεν ήταν καθόλου τυχαίο». « Έχετε κάποιους ανθρώπους υπόψη σας που μπορεί να κρύβονται από πίσω;», Έχει, αλλά, όπως τονίζει, «φυσικά και δεν πρόκειται να σου πω ονόματα. Κάποιοι δεν ήθελαν να συνεχίσω. Άνθρωποι με προσωπικές φιλοδοξίες. Κοίταξε, εγώ τη βρήκα έτσι αυτή την κατασκευή όταν ήρθα στο μουσείο και πίστευα κι εγώ ότι ήταν ασφαλής, δεν ήξερα ότι ήταν τρωτό το σημείο, αλλά αυτό ακριβώς είναι που με βάζει σε υποψία: ήταν κάποιος που ήξερε την Πινακοθήκη – και, βέβαια, τα έργα που εκλάπησαν δεν μπορούν να πωληθούν πουθενά. Και αυτό με κάνει να υποπτεύομαι ανθρώπους που είναι στον χώρο μας. Μπορώ να καταλάβω γιατί να κλέψουν τον Πικάσο, αλλά τον μικρό Μοντριάν; Ποιος τον έβαλε στο μάτι; Ο ληστής ήταν φιλότεχνος και ήξερε τι να κλέψει; Επιμένω, λοιπόν, σε εκείνη τη δήλωση. Έληγε η θητεία μου σε πέντε μέρες. Δεν είναι κοινοί κλέφτες –αυτοί, τουλάχιστον, που συνέλαβαν το σχέδιο».
Η ληστεία στο Ρόττερνταμ από την άλλη έχει λιγότερο «προσωπικό χρώμα»: η επίσημη ανακοίνωση μιλά για πρόβλημα στο υψίστης ασφαλείας σύστημα αυτόματου κλειδώματος, αν και ο Τύπος μιλά για εσωτερική πληροφόρηση, για κάποιον άνθρωπο που έδρασε από μέσα και άφησε ανοιχτή την πίσω πόρτα! Τι πρέπει να κάνει όμως κάποιος που διαθέτει το γούστο και κυρίως τα χρήματα για να αποκτήσει έναν Πικάσο από αυτούς που αγνοούνται;
Πρέπει να διαθέτει υπομονή και βεβαίως να το ...ξανασκεφτεί. Σύμφωνα με το FBI και την Ιντερπόλ το κύκλωμα κλοπής έργων τέχνης είναι το τρίτο μεγαλύτερο και πλέον επικίνδυνο μετά από αυτό της διακίνησης ναρκωτικών και παράνομων όπλων. Επίσης τα κλεμμένα έργα μένουν στην αφάνεια για αρκετά χρόνια πριν να αναζητήσουν νέους αγοραστές σε τιμές που κόβουν την ανάσα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το 40% των κλαπέντων ανακαλύπτονται και επιστρέφουν στα μουσεία μέσα σε διάστημα 7 ετών – αν περάσει η δεκαετία χωρίς αποτέλεσμα, τότε τα έργα αυτά απλά δεν εμφανίζονται ξανά αλλά μένουν κρυμμένα στα υπόγεια των ληστών ή στην απολύτως ιδιωτική πινακοθήκη κάποιου πολυεκατομμυριούχου.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το Centre Pompidou με ευφυείς αναρτήσεις τον τελευταίο μήνα προτρέπει το πολυπληθές και διεθνές κοινό του στα social media: Θέλετε έναν Πικάσο; Δεν είναι ανάγκη να τον κλέψετε ... Αρκεί να τον θαυμάσετε στην ιστοσελίδα του Κέντρου Πομπιντού.