Το ματωμένο χρονικό στη Λούτρα

Την Τρίτη 3 Ιουνίου 1941 ήρθε η σειρά της Λούτρας για τίς θανατικές εκτελέσεις ως αντίποινα ,για τήν γενναία Αντίσταση του Κρητικού Λαού στόν Γερμανό εισβολέα.

Οι Γερμανοί ακολούθησαν την ίδια διαδικασία.

Έζωσαν σε ασφυκτικό κλοιό το χωριό και με βίαιο τρόπο, σπρώχνοντας και κλωτσώντας συγκέντρωσαν τους άνδρες από 16 χρόνων και πάνω στο «Λάκκο» στο δρόμο κάτω από το Δημοτικό Σχολείο Λούτρας.

Ανάμεσά τους ο ηρωικός ιερέας Μανόλης Καλλέργης που πήρε άθελά του τη θέση του ηρωικού Ηγούμενου της Ιεράς Μονής Αρκαδίου Διονυσίου Ψαρουδάκη από τήν Πηγή Ρεθύμνου.

Έναν ρασοφόρο είχαν εντοπίσει οι παρατηρητές που φωτογράφιζαν και κινηματογραφούσαν τα γεγονότα με εντολή του Χίτλερ, να πολεμά σαν λιοντάρι στον Πηγιανό Κάμπο. Και νόμιζαν πως τον βρήκαν στη θέα του Λουτριανού εφημέριου.

Όταν αντίκρισαν για πρώτη φορά τον παπα-Μανόλη Καλλέργη δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία. Όταν όμως έκανε ένα βήμα μπροστά ασυναίσθητα και πρόβαλε η γκιλότα με τα στιβάνια οι δήμιοι τον άρπαξαν με ειρωνείες του στυλ «Απέξω μαντάμ και από μέσα καπιτάν» και τον έβαλαν στη σειρά για εκτέλεση.

Ο Μανόλης Αντωνογιωργάκης ήταν 41 χρόνων όταν τον συνέλαβαν.

 Το πρωί εκείνης της μέρας είχε διαδοθεί στο χωριό ότι θα περάσουν οι Γερμανοί να πάρουν άτομα για αγγαρεία. Προκειμένου να την αποφύγει είχε σκεφτεί να κρυφτεί στην καμινάδα του σπιτιού του. Η γυναίκα του όμως από φόβο μην σκοτώσουν και τα παιδιά της οι Γερμανοί αν τον ανακαλύψουν στον κρυψώνα που σκέφτηκε, τον απέτρεψε. Κι ήταν μια κίνηση που απέβη μοιραία γι’ αυτόν.

Ο Δημήτρης Μιχελιουδάκης ήταν 28 χρόνων.

Μόλις είχε έρθει από το μέτωπο. Είχε ακόμα επιδέσμους στο κεφάλι από ανοικτό τραύμα που του είχε προκαλέσει τραύμα στην Αλβανία όπου πολεμούσε. Βρισκόταν με άδεια, λόγω του τραύματος, στο χωριό του όπου όμως ήταν γραφτό να αντικρίσει το εκτελεστικό απόσπασμα.

Ο Μανόλης Ορφανουδάκης, 39 ετών, είχε ξυπνήσει νωρίς εκείνο το πρωί. Βιαζόταν να πάει να θερίσει το χωράφι του, που ήταν στο διπλανό χωριό, στην Αγία Τριάδα. Ετοίμαζε το κολατσιό του. Και λίγο πριν να το βάλει στο βουργιάλι και να φύγει βιαστικά για να προλάβει τη μέρα μπήκαν οι Γερμανοί και τον άρπαξαν.

Ο Κωστής Παλιεράκης, 29 χρόνων, ήταν επίσης αδειούχος αλλά δεν πρόλαβε καλά-καλά να δει τους δικούς του. Όταν τον συνέλαβαν δεν κατάλαβε στην αρχή τον λόγο. Υπέθεσε ότι θα τον έπαιρναν για αγγαρεία και τους ακολούθησε. Απέφυγε βέβαια να τους αποκαλύψει ότι ήταν στρατιώτης. Τελικά ούτε κι αυτή η πρόνοια να κρατήσει μυστική την ιδιότητά του τον έσωσε.

Ο Κωστής Περακάκης, ετών 39, σαν να κατάλαβε αμέσως τι τον περίμενε, κούνησε το χέρι του αποχαιρετώντας τη γυναίκα του. Εκείνη όμως χωρίς να σκεφτεί τον κίνδυνο ακολουθούσε ξωπίσω κλαίγοντας και επαναλαμβάνοντας λαχανιασμένη το όνομα του άνδρα της. Κάποια στιγμή εκείνος της κούνησε το χέρι για στερνή φορά «Αντίο Μαρία μου της είπε. Αντίο για πάντα».

Ανάμεσα στους μελλοθάνατους και ο Θανάσης Σφακιανάκης, 41 ετών. Ήταν ο ταχυδρόμος του χωριού. Δεν ήξερε ποια ήταν η νέα του αποστολή έτσι που τον έσερναν. Ένιωθε πίσω του τον δεκάχρονο γιο του το Δημήτρη ν’ ακολουθεί . «Μπαμπά, μπαμπά» του φώναζε με λυγμούς αλλά εκείνος δεν μπορούσε ούτε να του απαντήσει για να τον παρηγορήσει.

Ο Μιχάλης Τερζιδάκης, ετών 25, ο νεότερος απ’ όλους ήταν επίσης στρατιώτης. Ακόμα δεν είχαν συνέλθει τα πόδια του από τα κρυοπαγήματα που έπαθε πολεμώντας στα χιονισμένα βουνά της Αλβανίας. Κούτσαινε ακόμα όπως ακολουθούσε τους δημίους του στη μαρτυρική πορεία προς τον θάνατο.

Ο Γιάννης Τουτουντζιδάκης, 56 χρόνων, είχε αργήσει εκείνο το πρωί να πάει στο Περβόλι του στη θέση «Κόκκινου». Εκεί στη στροφή του Αρσανιώτικου δρόμου έπεσε πάνω στο απόσπασμα. Ο επικεφαλής αξιωματικός τον κοίταξε για λίγα λεπτά σαν να τον ζύγιαζε. Πράγματι έδειχνε άνδρας με ψυχή και η γενειάδα του, πένθος για τον αδελφό του Διονύσιο ηγούμενο Αρσανίου, του πρόσθετε μεγαλοπρέπεια. Κι ήταν αρκετό στοιχείο για να ληφθεί ως πολεμιστής στη μάχη της Κρήτης και να συλληφθεί.

Ο Μιχάλης Τουτουντζιδάκης, 37 χρόνων, είχε κοιμηθεί το προηγούμενο βράδυ στο σπίτι του αδελφού του Γιώργη απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής. Είχε βολευτεί στο κατώι γιατί εκεί ένιωθε περισσότερο ασφαλής. Το πρωί ξεκίνησε για το σπίτι του αλλά λίγο πριν φθάσει στην πόρτα τον πρόλαβαν οι Γερμανοί και σέρνοντας τον πήγαν με τους άλλους.

Όλοι τους οι ήρωες αυτοί φέρθηκαν σαν γνήσιοι Κρητικοί.

Ακόμα και την τελευταία τους στιγμή ταπείνωσαν τον εχθρό τηρώντας μια αγέρωχη στάση.

Όρθωσαν το κορμί τους και κοίταξαν με περιφρόνηση τις κάνες που τους σημάδευαν.

Έπεσαν σαν τα κυπαρίσσια που υπάρχουν σήμερα εκεί στον τόπο της θυσίας τους.

Ένας μόνο κατάφερε να ξεγελάσει τον θάνατο.

Ήταν ο Μανόλης Περακάκης 61 χρόνων. Από εξαιρετική εύνοια της τύχης η σφαίρα τον πέτυχε στο σαρίκι του. Ακόμα κι ο ίδιος απόρησε με το θαύμα της σωτηρίας του. Ήταν όμως γραφτό να μείνει ως ένας αξιόπιστος μάρτυρας της τραγωδίας και να ξέρουμε τις τελευταίες στιγμές εκείνων των ηρώων.

Έτσι γράφτηκε το ματωμένο χρονικό στη Λούτρα.

Αμέσως μόλις οι Γερμανοί απομακρύνθηκαν έχοντας τελειώσει την αποστολή θανάτου ο τόπος της θυσίας γέμισε από γυναικόπαιδα που έκλαιγαν σπαρακτικά τους ανθρώπους τους.

Θρήνος και κατάρες γέμιζαν την ατμόσφαιρα.

Τραγικές φιγούρες και τα παιδιά που ζούσαν μια τέτοια στιγμή αποκάλυψης.

Αυτή που θα στοίχειωνε σε όλη τους τη ζωή.

ΚΑΘΕ ΠΡΩΙ ΠΡΙΝ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΝΑ ΜΟΝΟΛΟΓΟΥΜΕ...

«ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ ΤΗ ΜΑΝΙΑ.

ΟΙ ΛΑΟΙ ΟΤΑΝ ΞΕΧΝΟΥΝΕ

ΙΔΙΑ ΠΑΛΙ ΞΑΝΑΖΟΥΝΕ.»

Οι ΓερμανοΑλήτες του Χίτλερ αφέθηκαν ελεύθεροι γιά δέκα μέρες νά ξεσπάσουν σάν αιμοβόρα θηρία πάνω στόν αντισταθέντα στήν άναδρη επιδρομή τους Κρητικό Λαό, μέ Εκτελέσεις, βασανισμούς λεηλασίες .

Στά πρώτα τους  θύματα καί δυό Καλλέργηδες Ιερωμένοι.

Ο παπά Μανώλης Καλλέργης στή Λούτρα ( αριστερά) πού εκτελέστηκε στίς 3/6/1941 στή θέση «Μαυρίτσα» τής Λούτρας   κι ο Ιερομόναχος Δαμιανός Καλλέργης από τήν Ιερά Μονή Αρσανίου ( δεξιά) πού εκτελέσθηκε 1/6/1941 στή θέση «Τσαγκάρης» στό Παγκαλοχώρι.

Στά πόδια τού παπα-Μανώλη ο γυιός του Σπύρος πού σκοτώθηκε 3/11/1944 από Νάρκη μαζύ μέ δυό αδελφάκια, τό Σπύρο και Γιώργο Τουτουντζιδάκη και ακόμη δύο Πηγιανάκια στόν Κάμπο τής Λούτρας

Είχαν προηγηθεί κατά τήν διάρκεια τής Μάχης τής Κρήτης οι ομαδικές Εκτελέσεις τών Πατριωτών Περβολιανών Μισσιριανών στήν παραλία τών Μυσσιρίων 23&24-5-1941.

Τό παρόν αφιέρωμα αναφέρεται στό «δώρο» πού έκανε ο Χίτλερ στούς στρατιώτες του γιά νά εκδικηθούν ανεξέλεγκτα τό θάνατο τών αλεξιπτωτιστών του στού «Σταυρωμένου» Ρεθύμνης.

Τώρα ....γιατί σκότωναν και παπάδες ; Γιατί έψαχναν νά βρούν και νά σκοτώσουν τόν ηρωϊκό ντουφεκό-Παπα Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Αρκαδίου  από τήν Πηγή , Διονύσιο Ψαρουδάκη πού είχε ξεσηκώσει τόν Λαό κατά τήν πτώση τών Αλεξιπτωτιστών φωνάζοντας στόν απορημένο Λαό:

«Αντέστε μορέ !! Ήντα τσί ξανοίγετε.;; Γλακάτε !,, Αντέστε μορέ νά τσί ξεκάμομενε.....» κι ήταν μεγάλη η δράση του αλλά καί η επίδραση του γιά τήν ηρωϊκή Αντίσταση του Κρητικού Λαού. Ο ίδιος απέκτησε επάξια τόν τίτλο τού ΝτουφεκόΠαπα !!

Στά νειάτα του ήταν πρωτοπαλλίκαρο τού Λουτριανού Οπλαρχηγού Μανώλη Μαραγκουδάκη.

Όταν λοιπόν στή Λούτρα έκαναν τήν επιλογή γιά τήν ομαδική Εκτέλεση καί διαχώρισαν και διάλεξαν πρώτον τόν Παπά Καλλέργη, όλοι θέλανε νά πάνε μέ τό Παπά Μανώλη. Πίστευαν ότι οι άλλοι θά πηγαιναν γιά ...αγγαρεία. Μαζύ μ αυτούς κι πατέρας μου Γεώργιος Ν Καλλέργης. Τού Λέει ο Διερμηνέας .... (ονόματα δέ λέμε) ...

« ΓΙΩΡΓΑΚΙ....ΚΑΤΣΕ ΕΚΕΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΕΣΑΙ ΚΙ ΑΣΕ ΤΟΝ ΠΑΠΑ !!»   

Επέλεξαν λοιπόν 11 γιά τήν Ομαδική Εκτέλεση.

Οι προηγηθείσες Εκτελέσεις δέν είχαν ακόμη διαδοθεί...

Αφού ακόμη καί οι ομοχώριοι Αδελιανοί τών εκτελεσθέντων Αδελιανών Πατριωτών δέν αντιλήφθηκαν αμέσως τήν Εκτέλεση τών ομοχωρίων τους στήν εξω από τό χωριό θέση « ΣΑΡΑΚΙΝΑ»  

Τούς Λουτριανούς τούς οδήγησαν στή θέση «ΜΑΥΡΙΤΣΑ» .

Σήκωναν οι Γερμανοί τά ράσα τού παπά Καλλέργη πού από μέσα έφερε  Κρητική Φορεσιά καί στιβάνια!!!

Τό περιγελούσαν καί τού έλεγαν......

«Απ έξω μαντάμ  !!!! Κι από μέσα .....Καπετάν......» !!

Έψαχναν τόν Ντουφεκό-Παπα.....

Νόμιζαν ότι τόν πέτυχαν μέ τήν εκτέλεση τού Παπά Μανώλη Καλλέργη.

          

ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΠΑΤΡΙΩΤΩΝ ΣΤΑ ΜΑΡΤΥΡΙΚΑ ΧΩΡΙΑ

Αστέρι ! Λούτρα !Άδελε! Παγκαλοχώρι αντάμα!

Οι Γερμανοί βυθίσανε  στόν πόνο καί στό κλάμα!

Αντίποινα οι Ναζιστές κάνανε στα χωριά μας,

γιατί υπερασπιστήκανε Τιμή και Λευτεριά μας.

Έναν ολόκληρο Στρατό, η Κρήτη είχε ξεκάνει

γι’αυτό και ‘στήναν στή Γραμμή, λεβέντες μπρός στήν κάννη.

Κατακτητές ανοίξανε πληγές πού δέν θά κλείσουν.

Κι οι πέτρες καί τά χώματα μπορούνε νά μιλήσουν.

Πέσαν αλεξιπτωτιστές από την Γερμανία!!

Όργανα παρανοϊκού στήν  Κρήτη με μανία.

Μα αποδεκατίστηκαν κι ο Χίτλερ εκδικείται:

«Για κάθε ένα Γερμανό ΔΕΚΑ να εκτελείτε».

Όλη τήν ανθρωπότητα ο Χίτλερ εκβιάζει!

Μέ τον Στρατό του απειλεί σκοτώνει και βιάζει.

Μόνο στην Κρήτη τού´μελε του Χίτλερ να πονέσει.

Συνηθισμένος να χτυπά ν’ αρπά ό,τι τ’ αρέσει!!

Μα οι Κρητικοί δεν κάτσανε, με σταυρωμένα χέρια...

Τους Γερμανούς πολέμησαν με γκράδες και μαχαίρια.

Και όσα δεν καταφέρανε Κράτη μεγάλα – άλλα,

μια Κρήτη το κατάφερε, ένα Νησί μια στάλα!!

Σάν τα λιοντάρια ρίχτηκαν, οι Κρητικοί στή Μάχη!!

Κι απορημένοι μείνανε, ακόμη κι οι Συμμάχοι!

Δέ λένε πιά τούς Κρητικούς «Ήρωες» πού τολμούνε!

αλλά ότι «οι Ήρωες σάν Κρήτες πολεμούνε»!

Πρώτη Ιούνη έφταξε στ´Αστέρι η Γερμανία ....

Κι Εκτέλεσαν καί σκότωσαν μέ πάθος καί μανία.

Στά «Τσίχλικα» η Εκτέλεση μέ τρία αδέλφια ομάδι!

Και δώδεκα συνολικά στήσανε στό σημάδι.

Μαζυ μέ Χαμαλευριανούς γράφτηκε η τραγωδία!

Πρώτη στήν Κρήτη έγινε,  αυτή η θηριωδία.

Θύματα δεκατέσσερα σ´αυτό τό Χωριουδάκι..

Γύρισαν  καί σκοτώσανε το ζεύγος Πωλιουδάκη

Στόν τόπο τής Εκτέλεσης Ήρωες κατοικούνε !!

Παραπονιάρικα πουλιά πετούνε και πενθούνε.

Κι ύστερα πυρπολήσανε στό Χαμαλεύρι σπίθια !!

Γιατί ταν παρανοϊκοί . Αυτή ναι η αλήθεια.

Δυό του Ιούνη στ´Άδελε! Έτος σαρανταένα!

Αδελιανούς οι Γερμανοί διάλεξαν έναν κι ένα!

Τόπος θυσίας Ιερός έγινε η «Σαρακίνα» !

Γι’ αυτό διαβάτη σάν περνάς,σταμάτα και Προσκύνα!

Δεκαοκτώ  εις τή Γραμμή εστήσανε στήν  άκρη !

Κι αξίζει στή θυσία τους Ευγνωμοσύνης δάκρυ !

Τά τέρατα του φασισμού τα τρόμαξε η θωριά τους !

κι έβγαλαν συμπεράσματα για την παλληκαριά τους.

Κι ήρθε τής Λούτρας η σειρά λογαριασμό να δώσει :

Τό Σώμα το Επίλεκτο πώς το ‘χαν εξοντώσει;

Τρείς του Ιούνη ήτανε! Έτος σαρανταένα !

Λουτριανούς  οι Γερμανοί διάλεξαν έναν κι ένα.

Τρείς του Ιούνη ήτανε ! Κι ήταν κι ημέρα Τρίτη,

πού οι Γερμανοί συνέχισαν τους σκοτωμούς στην Κρήτη.

Λούτρα μαρτυρικό χωριό  τό μερτικό σου επήρες!

μέ Εκτελέσεις ! Ορφανά !καί πονεμένες χήρες!

Λουτριανή «Μαυρίτσα» μου αιματοποτισμένη!!

καί πάνω σου η Λευτεριά είναι θεμελιωμένη.

Άφησαν χήρες κι ορφανά κι ένα χωριό νά κλαίει.

και χρόνια μέ παράπονο, στό κλάμα του  να πλέει.

Έντεκα στήσαν στή γραμμή με τον Παπα-Μανώλη!

Μά οι σφαίρες πέρασαν ξυστά τον Περακομανώλη!

Παπά- Καλλέργη ηρωϊκά, στάθηκες μπρός τή κάνη!

Κι η σκέψη μας παντοτεινό Μνημόσυνο σάς κάνει..

Κι ήρθε η σειρά ανατολικά νά πάνε τά θηρία.

Όπου Παγκαλοχωριανοί γράψανε Ιστορία !

Τόπος θυσίας Ιερός, η θέση στού «Τσαγκάρη»

Πού ρθε στής Λούτρας τή σειρά σειρά κι αυτή νά πάρει.

Εννιά εστήσαν στή γραμμή μά κι άλλον στήν «Κεφάλα».

Άντρες πού ξεχωρίζανε  στά μέτρα τά μεγάλα.

Καί τόν Καλλέργη Δαμιανό ! Καλόγερο στ Αρσάνι.

Μαζύ τους Εθνομάρτυρα η Ιστορία βάνει.

Στούς  τόπους τής Εκτέλεσης  με χαμηλό τό βλέμμα!

Φόρο Τιμής ας δώσουμε, στό Αγιασμένο αίμα!

Τα Κυπαρίσσια ορθώνουνται ,σέ τόπους Αγιασθέντες

γιατί ´ναι Εθνομάρτυρες, όλοι οι Εκτελεσθέντες!

Σύμβολο πάντα Λευτεριάς η Κρήτη μας θα μένει.

Παράδειγμα κάθε λαού, σ’όλη την Οικουμένη!

 

Ρέθυμνο 21/5/22

Κωστής Ι.Γ. Καλλέργης

Κιγκ